Aanpak van armoede bij kinderen moet prioriteit worden in Europa

Op de Internationale Dag van de Rechten van het Kind is er in Europa weinig reden tot feestvieren. Eén op vier kinderen in de Europese Unie groeit op in armoede of loopt het risico op armoede of sociale uitsluiting. “Kwetsbare kinderen in onze samenleving zijn er de afgelopen jaren, mede dankzij de vele opeenvolgende crisissen, op achteruit gegaan,” zegt Europees parlementslid Kathleen Van Brempt. “Armoede bij kinderen vormt een zware hypotheek op onze toekomst. Het wordt hoog tijd dat de Europese Unie en haar lidstaten van de strijd tegen kinderarmoede een prioriteit maken.”

Het zijn ontnuchterende cijfers. In 2022 leefden 19,6 miljoen kinderen in de Europese Unie in een risico op armoede. 200.000 meer dan een jaar voordien. Die toename in één van de rijkste regio’s ter wereld is ronduit alarmerend. “Elk kind in armoede is er één te veel,” zegt Van Brempt. “Vooral gezinnen die het tijdens de pandemie al moeilijk hadden, gezinnen met een laag of middelmatig inkomen, dreigen nu helemaal kopje onder te gaan door de gestegen energiekosten en de duurdere winkelkar.”

De opeenvolgende crisissen wegen zwaar door op de meest kwetsbare gezinnen in de Europese Unie en dan vooral op de meest kwetsbare kinderen. “Maar armoede bij kinderen is een probleem voor ons allemaal. Het zet niet alleen hun toekomst, maar ook onze eigen toekomst op de helling,” zegt Van Brempt. “Bestaande instrumenten, zowel op Europees niveau als in de nationale lidstaten, schieten tekort om die armoede ook echt aan te pakken.”

Onderwijs, zorg en gezonde voeding

Bij het begin van deze legislatuur lanceerde de Europese Commissie de Europese kindgarantie, een instrument dat ervoor moest zorgen dat elk kind in de Europese Unie recht had op onderwijs, gezonde voeding, zorg en een veilig thuis. “Maar de kindgarantie is te vrijblijvend en het budget is te klein voor de uitdaging die er vandaag ligt,” zegt Van Brempt. “Daarom willen we de komende jaren minimaal 20 miljard euro uittrekken voor de strijd tegen kinderarmoede op het Europese niveau. Europese lidstaten moeten hun nationale actieplannen tegen armoede bij kinderen verder aanscherpen.”

“Geen enkel kind zou met een lege maag naar school mogen gaan of moeten opgroeien in een huis zonder verwarming of de nodige zorg,” zegt Van Brempt. “Overheden in de hele Europese Unie hebben daar een belangrijke verantwoordelijkheid. Het Europees Parlement pleit daarom voor gezonde maaltijden op school. Elk kind zou op school ten minste één maaltijd per dag moeten krijgen. Voor heel wat kinderen maakt zo'n gezonde maaltijd echt het verschil.” Eerder maakte Vooruit in Antwerpen werk van een proefproject voor gezonde maaltijden op school. Ook op Vlaamse niveau pleit de partij daar al geruime tijd voor.

Meer Europees sociaal beleid

Bovendien moet de Europese sociale pijler worden versterkt. “Er moet meer sociaal beleid op het Europese niveau komen,” zegt Van Brempt. “We pleiten daarom voor het opzetten van een Europese anti-armoedestrategie, zodat we de armoede in de Europese Unie tegen 2030 met minstens de helft kunnen terugdringen. Net zoals bij de minimumlonen moet ook gewerkt worden aan een Europees minimuminkomen boven de armoedegrens. Ook rond betaalbaar wonen moeten de Europese Unie en haar lidstaten een serieus tandje bijsteken.”

Nieuwe begrotingsregels mogen vooral de nood aan sociale en duurzame investeringen niet hypothekeren. “Na de financiële en economische crisis hebben lidstaten vooral bespaard door te snijden in publieke investeringen, zoals zorg, kinderopvang en onderwijs,” zegt Van Brempt. “Zo’n besparingsbeleid is dom en onverantwoordelijk. Daarom willen we ook werk maken van een sociaal investeringskader voor de Europese lidstaten.” In de praktijk zou dat ervoor zorgen dat lidstaten niet meer mogen bezuinigen op maatregelen die de armoede bij kinderen bestrijden. Ook bijkomende investeringen in publieke voorzieningen, zoals sociale woningen, onderwijs of kinderopvang, moeten hierdoor gevrijwaard blijven van besparingen in de begroting. “Enkel zo kunnen we élk kind de beste kansen geven op een mooie toekomst.”