Meer actie nodig om Europese staalindustrie te beschermen
Vandaag lanceert de Europese Commissie een herziening van de beschermende maatregelen voor de staalindustrie. “De Europese staalindustrie staat onder enorme druk door oneerlijke concurrentie uit China en de illegale tarieven uit de Verenigde Staten. Deze maatregelen komen dus geen seconde te vroeg”, zegt Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt (Vooruit). “Ze helpen om de zondvloed aan overgesubsidieerd dumpstaal op onze markt te stoppen, maar daarmee is de sector nog niet uit de gevarenzone.”
De Europese staalindustrie is een sector met een enorm strategisch belang. “In Europa heeft men het belang van die industrie lange tijd onderschat. Maar je mag niet vergeten dat het gaat om de tweede grootste industrie wereldwijd. In Europa alleen al is de staalsector goed voor 2,5 miljoen jobs (direct en indirect). In ons land gaat het om 25.000 jobs (direct en indirect)”, zegt Van Brempt. “Of het nu gaat over mobiliteit, defensie of energieproductie, we hebben staal nodig. Het moet onze ambitie zijn om ervoor te zorgen dat dat Europees en schoon staal is.”
Maar de staalindustrie heeft het moeilijk. Het afgelopen decennium is de staalproductie wereldwijd enorm toegenomen. “De overproductie van hevig gesubsidieerd staal uit China en de Amerikaanse tarievenpolitiek zetten alle lichten op rood”, zegt het Vooruit-parlementslid. Sinds 2015 verdwenen er 270.000 jobs in Europese staalbedrijven en aanverwanten. Een vijfde van de totale staalproductie in Europa ging verloren, een equivalent van vijf grote staalbedrijven zoals ArcelorMittal. “Er zijn meer dan genoeg waarschuwingen geweest. Vandaag is het vijf na twaalf.”
Lagere quota, hogere tarieven
De huidige beschermende maatregelen lopen af in 2026. “De Commissie beloofde in maart een permanente oplossing die de lopende maatregelen moeten vervangen. Die legt ze nu op tafel”, zegt Van Brempt. De bestaande quota’s voor tariefvrije staalimport worden gehalveerd. Voor de volumes staal die extra worden geïmporteerd wordt het tarief verdubbeld van 25 naar 50%. “Maar deze maatregelen zijn slechts een eerste stap.”
Van Brempt pleit voor een snellere uitrol. Volgens haar schieten de huidige maatregelen tekort. Omdat de quota van toegestane heffingsvrije import jaar na jaar stijgen, terwijl de vraag naar staal vandaag daalt, wordt er steeds meer zwaar gesubsidieerd staal uit China op onze markt gedumpt en dat vreet rechtstreeks aan onze eigen productie. De hogere Amerikaanse tarieven hebben dat probleem enkel vergroot. "In maart zei de Europese topman van ArcelorMittal dat er nog één jaar was om de staalindustrie in Europa te redden. Daarvan is de Commissie al een half jaar verloren. Er zit nu geen rek meer op,” zegt Van Brempt. "De Commissie kondigde ook aan de omzeiling van de staalquota te willen bestrijden. Maar ook dat moet nog ten uitvoer worden gebracht."
Competitiviteit
Tegelijk waarschuwt Van Brempt dat het niet bij een aanpassing van deze beschermende maatregelen mag blijven. “De beschermende maatregelen zijn wat ze zijn. Ze helpen om de import in te perken. Maar daardoor is de industrie nog niet op het droge”, zegt Van Brempt. “Het eerder aangekondigde staalactieplan bevatte veel bredere maatregelen om de competitiviteit van de staalindustrie te versterken. Lagere energieprijzen, een aanpassing van de regels rond openbare aanbestedingen, het verbod op export van schroot, het stimuleren van de eigen markt voor Europees staal en aluminium of de herziening van de staatsteunregels. Allemaal goede maatregelen, maar met aankondigingspolitiek geraakt de sector niet vooruit.”