Nieuwe richtlijnen voor rijbewijzen moeten Europese wegen veiliger maken
Het Europees Parlement heeft vandaag het licht op groen gezet voor de nieuwe Europese richtlijn voor rijbewijzen. Vanaf 2030 kunnen Europeanen kiezen voor een digitaal rijbewijs. Europese lidstaten krijgen de mogelijkheid om extra maatregelen te nemen om de veiligheid op de weg te vergroten. “Een goede zaak”, reageert Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt. “Maar een Europese nultolerantie voor alcohol en drugs op de weg was beter geweest.”
Nu de nieuwe richtlijnen zijn goedgekeurd, krijgen de lidstaten vier jaar de tijd om hun regels rond rijbewijzen aan te passen. Verkeersveiligheid staat daarbij centraal. “Elk jaar vallen er zo’n 20.000 doden op onze wegen”, zegt Van Brempt. “De ambitie is om dat cijfer tegen 2050 naar nul te herleiden. Deze hervorming van de rijbewijzen moet daaraan bijdragen.”
De grootste blikvanger is misschien de overgang naar een digitaal rijbewijs tegen 2030. “Het rijbewijs zal vanaf dan via je smartphone toegankelijk zijn en in de hele Europese Unie erkend worden”, zegt Van Brempt. “Het maakt het aanvragen en vervangen van je rijbewijs een pak makkelijker en moet de administratieve rompslomp zowel voor de bestuurder, als voor de overheid beperken.” De digitalisering moet het ook voor politie en justitie makkelijker maken om te controleren wie met een geldig rijbewijs rondrijdt en wie geschorst is. Wie liever gebruik blijft maken van een fysiek rijbewijs, kan dat nog steeds aanvragen.
Proefperiode
Nieuwe chauffeurs krijgen in de eerste twee jaar na het behalen van hun rijbewijs een proefperiode opgelegd. In twee op vijf ongevallen met dodelijke afloop is een chauffeur onder de dertig betrokken. “Daarom heeft men ervoor gekozen de regels strenger toe te passen voor jonge en nieuwe chauffeurs. Voor hen geldt een nultolerantie voor het gebruik van drugs en alcohol. Ook het niet dragen van de gordel of gebruik van een gsm achter het stuur zullen zwaarder worden bestraft”, zegt Van Brempt.
Het Europees Parlementslid pleitte zelf voor een algemene nultolerantie. “Drinken of drugs gebruiken terwijl je nog achter het stuur moet kruipen, is nooit veilig. Ook niet als je al langer dan twee jaar je rijbewijs hebt”, legt Van Brempt uit. “Lidstaten worden aangemoedigd om werk te maken van een nultolerantie. Maar het was verstandiger geweest om die meteen in de hele Europese Unie in te voeren.”
Fit genoeg
De geldigheidsduur van de rijbewijzen wordt geharmoniseerd. In de toekomst zal een bestuurder het rijbewijs pas om de vijftien jaar moeten vernieuwen. Dat is langer dan de 10 jaar die vandaag bij ons van kracht is. Bestuurders van vrachtwagens en bussen moeten om de vijf jaar een nieuw rijbewijs aanvragen. Ook de rijopleidingen en rijexamens worden aangepast. Er komt meer aandacht voor zwakke weggebruikers en nieuwe technologieën, zoals het gebruik van automatische en geavanceerde rijhulpsystemen.
Lidstaten zullen ook nauwer moeten toezien op de rijvaardigheid en medische geschiktheid van bestuurders. Bij de afgifte van rijbewijzen zullen alle lidstaten een medisch onderzoek of een screening op basis van zelfbeoordeling vragen. Dat laatste is vandaag al het geval in ons land. Lidstaten kunnen ervoor kiezen om oudere chauffeurs te verplichten hun rijbewijs sneller te hernieuwen dan andere chauffeurs.
“Jammer”, reageert Van Brempt, die de leeftijdsdiscriminatie voor ouderen met een amendement liet schrappen uit de positie van het Europees Parlement. “Er is vandaag geen enkel wetenschappelijk bewijs dat het verplicht sneller laten vernieuwen van de rijbewijzen voor 70-plussers rechtvaardigt. Het zou beter zijn om de rijgeschiktheid permanenter te evalueren door de samenwerking met huisartsen te verbeteren en in te zetten op sensibilisering over fysieke en mentale signalen die kunnen wijzen op een verminderde rijgeschiktheid.”
Toch reageert Van Brempt tevreden op de uitkomst. “We zetten vandaag een stap in de goede richting. De nieuwe richtlijn maakt het leven van mensen makkelijker. We verminderen de administratieve lasten, maken de regels duidelijker, versterken de handhaving en zetten in op meer veiligheid op de weg. En hopelijk is dit ook de volgende stap naar een nultolerantie voor drugs en alcohol achter het stuur in heel Europa.”